R.I.P. ครับ

บ้านใครฟ้าลงแถวบ้านบ่อยๆก็ระวังครับ Shockwave ลามไปได้หมด -.-

แปลว่าฟ้าผ่าแล้วเกิดกระแสวิ่งเข้ามาในสายไฟวิ่งผ่านมือถือและหูฟังมาที่คนหรอครับ!!

ข่าวนี้สยองมากครับ

สงสารทางบ้านผู้สูญเสียนะครับ แต่ข่าวแบบนี้ ควรเผยแพร่ให้ได้ทราบข้อมูลกันเยอะๆ เพื่อเป็นอุทาหรณ์ให้ผู้อื่นจะได้ไม่ประสบชะตากรรมแบบนี้อีก

การเสียชีวิตของน้องจะได้ไม่สูญเปล่า

ขอความรู้ทีครับว่าเหตุการณ์แบบนี้เกิดขึ้นได้ยังไงอ่ะ
คือหูฟังเรานำไฟฟ้าด้วยหรือ ถ้าเป็นกรณีเสียบหูฟังกะ PC หรือ
โน๊ตบุ๊คที่ชาร์จอยุ่จะมีโอกาสเกิดเหตุการณ์แบบนี้มั้ยครับ

ขอแสดงความสูญเสียต่อครอบครัวผู้เสียชีวิตด้วยครับ

ผมไม่แน่ใจในแง่ของวิศวกรรมว่าไฟฟ้าจากฟ้าผ่าจะวิ่งผ่านเข้าไปได้ในลักษณะใด แต่เรื่องนี้น่าจะเป็นอุทาหรณ์ว่ามีโอกาสเกิดเหตุเช่นนี้ขึ้นได้เช่นกันครับ

ข่าวนี้บางสำนักรายงานข่าวว่าชาร์จแบตไปคุยโทรศัพท์ไปครับ

ขอแสดงความเสียใจกับครอบครัวที่สูญเสียครับ

จำเป็นจริงๆก็ใช้แบตเตอรี่แบงค์แล้วเอาทั้งมือถือและแบตเตอรี่แบงค์ใว้ห่างตัวตรับ
ใช้สายสมอลทอล์คได้ครับ เว้นแต่ฟ้ามันผ่ามาที่เราจริงๆก็ตัวใครตัวมันครับ

น่าจะไฟสลับ รั่วจากที่ชาร์ท เข้าโทรศัพท์
แต่ไปช๊อต ที่หูได้ยังไง ก็ยังแปลกอยู่

ชาร์จไปด้วย เสียบหูฟังฟังเพลงไปด้วย สงสัยว่าไฟคงรั่วแรงมากๆ หรือดีไม่ดีอาจจะฟ้าผ่าด้วยมั้งครับ

ถ้าเดินสายกราวน์ดช่วยได้ครับ

เขาเรียกว่า โชคร้ายสุดๆครับ
อย่างแรกคือไฟรั่วจากที่ชาจ โดยปรกติอาจจะมีบ้างแต่แค่จิ๊ดๆไม่มีอันตรายอะไรอย่างมากแค่สะดุ้ง จากที่ชาจหลายสิบล้านอันทั่วโลก มีรั่วจนเป็นอันตรายแค่ไม่กี่กรณี

โชตร้ายซ้ำสองคือ ปรกติหูฟังตัวเปลือกมันเป็นพลาสติกไม่นำไฟฟ้า ให้มันรั่วอยู่ยังไงก็ไม่ดูดคน แต่คนนี้หูฟังเป็นโลหะ?

โชตร้ายซ้ำสาม ปรกติให้ไฟรั่ว ถ้าตัวเราไม่ได้แตะพื้นดินหรือพื้นปูน ไฟมันไม่ไหลไปไหน ต่อให้เป็นแสนโวลท์มันก็ไม่ดูด แต่นี่โดนเต็มๆ

โชตร้ายสี่ คือปรกติคนทั่วไปพอโดนดูดมักจะสะบัดออกแต่คนนี้กลับโดนเต็มๆ?

เสียวเบย55

อ่านไปอ่านมา สรุปโดนฟ้าผ่า ไม่เกี่ยวกับที่ชาจและหูฟัง
เรื่องนี้สอนให้รู้ว่า ฟ้าลง ไม่ควรเสียบเครื่องใช้ไฟฟ้าค้างไว้ ถึงไม่ตายแค่เครื่องใช้ไฟฟ้าเสียก็แย่แล้วครับ

สมมุติฐานการเสียชีวิตของน้องคนนี้
สาเหตุจากเมื่อเกิดฝนฟ้าคะนองและเกิดฟ้าผ่าอย่างรุนแรงหลาย
ครั้งใกล้บ้านจนเกิดไฟฟ้าดับ ผลจากฟ้าผ่าลงสายส่งไฟฟ้า จะ
ทำให้เกิดกระแสไฟฟ้าเหนี่ยวนำที่มีค่าสูง(อาจสูงเป็นพันหรือ
หมื่นแอมป์)ไหลเข้าสู่วงจรไฟฟ้าในบ้านพัก น้องชาร์จไฟมือถือ
และฟังเพลงไปด้วย กระแสไฟฟ้าที่มีค่าสูงนี้จะเกิดการFlash-
Over(โดดข้ามส่วนที่เป็นโลหะ)ของมือถือจากจุดหนึ่งไปยังอีกจุดหรือไปยังหูฟัง แล้วไหลลงดินผ่านตัวน้อง จึงทำให้น้องถูกไฟฟ้าดูดและเสียชีวิต ไม่ได้เกิดจากโดนฟ้าผ่าโดยตรง
ปัจจุบันอาคารที่มีคอมพิวเตอร์หลายชุดหรืออุปกรณ์อิเลคทรอนิคส์
ที่เสี่ยงต่อการชำรุดจากฟ้าผ่า จะติดตั้งSurge Arrester
(กับดักฟ้าผ่า)ที่ตู้เมนจ่ายไฟฟ้าของอาคารและทำระบบกราวน์
ให้สมบูรณ์มีค่าต่อลงดินต่ำ เมื่อกระแสเหนี่ยวนำจากฟ้าผ่าเข้ามา
จะทำการBy-Passกระแสไฟฟ้าลงดิน ทำให้กระแสไฟฟ้าที่ผ่านเข้าไปในบ้าน ไม่ทำความเสียหายแก่อุปกรณ์ไฟฟ้า

ถามคุณ mv คือถ้าที่ตึกไม่มีสายดิน แต่เราซื้อปลั๊กแบบที่มีตัวกันฟ้าที่เขาโฆษณากัน(แต่เราไม่มีสายดินต่อนะครับ สมมุติว่าตึกเขาห้ามเจาะ) เอามาใช้ มันจะช่วยป้องกันเครื่องใช้ไฟฟ้าเสียหายได้ไหมครับ

ปกติมาตรฐานการติดตั้งไฟฟ้าของการไฟฟ้านครหลวงหรือ
การไฟฟ้าส่วนภูมิภาค ที่ตู้จ่ายไฟฟ้าจะต้องมีสายดินและตอกแท่ง
กราวน์ลงดิน หากไม่มีการไฟฟ้าฯมาตรวจ จะไม่จ่ายไฟให้
หากไม่มีสายกราวน์ แล้วเราไปซื้อกับดักฟ้าผ่ามา ไม่ต่อลงดิน
ก็ไม่มีประโยชน์
หลักการต่อลงดินทั่วไปมีจุดประสงค์3ประการคือ
1.ควบคุมไม่ให้แรงดันไฟฟ้าสูงเกินค่ามาตรฐานที่กำหนด
2.ช่วยป้องกันไม่ให้คนถูกไฟฟ้าดูด เมื่อฉนวนของสายไฟฟ้า
ชำรุดแล้วสายทองแดงไปแตะโครงโลหะที่ครอบอุปกรณ์ไฟฟ้า
คนไปแตะจะถูกไฟดูด
3.สายดินของทุกวงจร จะต้องเดินไปต่อลงดินที่ตู้เมนจ่ายไฟฟ้า
ของอาคารเสมอ ถ้าต่อแยกตอกแท่งดินสำหรับอุปกรณ์แต่ละ
ตัว เป็นวิธีที่ไม่ถูกต้อง
เหตุผล คือ หากทำตามมาตรฐานที่ถูกต้อง เมี่อเกิดไฟช๊อต
หรือรั่วลงดิน กระแสไฟฟ้าจะเดินไปตามสายทองแดงที่มีความ
ต้านทานต่ำ แล้วทำให้เบรกเกอร์ที่ป้องกันวงจรที่มีไฟรั่วตัดไฟ
ก็จะไม่มีไฟรั่วลงดินสูญเปล่าและไม่ไปดูดคนอีก
แต่ถ้าต่อแยกแต่ละอุปกรณ์ เมื่อมีไฟรั่วลงดิน กระแสไฟฟ้า
จะเดินตามดินที่มีค่าความต้านทานสูง กลับไปที่แท่งหลักดิน
ที่ตู้เมนจ่ายไฟเพื่อให้ครบวงจร แต่ค่ากระแสไฟฟ้าจะต่ำไม่ทำ
ให้เบรกเกอร์ป้องกันวงจรที่มีไฟรั่วตัดไฟ จึงทำให้คงมีไฟรั่ว
ต่อไป ทำให้สูญเสียพลังงานไฟฟ้าโดยเปล่าประโยชน์และ
อาจเกิดความร้อนสะสมในจุดที่มีการช๊อตลงดิน ทำให้เกิด
เพลิงไหม้และเสียหายรุนแรงแก่อุปกรณ์ได้

ส่วนการติดตั้งSafety Cut เป็นอุปกรณ์เสริมป้องกันไฟ
รั่วและไฟดูดอีกชั้น(Double Protection)โดยเฉพาะ
บ้านที่มีเด็กเล็กและชอบเอาอะไรไปแหย่ปล๊กไฟเล่น

สำหรับSurge Arrester(กับดักเสิร์จ)จะใช้ป้องกันไฟ
กระชากจากฟ้าผ่าหรือไฟกระชากที่เกิดจากSwitching
จากระบบจ่ายไฟของการไฟฟ้าฯซึ่งจะได้ผลดี เมื่อมีระบบ
กราวน์ที่สมบูรณ์ ติดตั้งถูกต้องตามมาตรฐานการไฟฟ้าฯและ
มีค่าความต้านต่อลงดินต่ำ

คือถ้าผมจำชื่อไม่ผิด ปลั๊กกันฟ้ามันจะมี MOV คร่อมขั้ว ac อยู่ ถ้าไฟมันเกิน 220V มันจะฃ๊อตตัวมันเองให้กระแสผ่านไปไม่เข้าไปในวงจร แบบนี้มันยังกันไม่ได้เหรอครับ

ไม่ใช่อะไร ตือต่อให้ที่ตู้มีแท่งทองแดงลงกราวตามกฎ แต่ผมไม่เห็นตึกที่เดินสายกราวด์ให้ผู้ใช้สักกี่ตึก เห็นเดินกันสองสายตลอด ก็เลยต้องหาทางแก้กันตามมีตามเกิดครับ

อ้อ นอกเรื่องอีกหน่อย ที่บ้านมีปัญหาไฟรั่ว คือ safe t cut จะตัดตลอดเวลาบ้านชื้น ไม่ทราบว่ามีวิธีการหาไหมครับว่ามันรั่วแถวไหน เพราะจะรื้อสายไฟทั้งบ้านคงไม่ไหวครับ ปัจจุบัน ตั้งไว้ที่ตายไม่มีตัด ไม่งั้นฝนตกทีไรตัดเองทุกที

คห.18 รางปลั๊กไฟที่มีอุปกรณ์ป้องกันไฟกระชาก(Surge
Protection)จะใช้ MOV(Metal Oxide
Varistor)ต่อคร่อมสาย220V AC สายL
(Line)กับสายN(Neutral)หรือสายLกับ
สายG(Ground) เมื่อมีSurgeเข้ามา ค่าความ
ต้านทานของMOVจะลดลง เพื่อBy-passกระแส
ไฟฟ้าลงดินโดยผ่านการต่อลงดินที่ตู้เมนจ่ายไฟ
เพราะตามมาตรฐานฯสายNeutralจะต้องต่อเข้า
กับสายดินที่ตู้เมนจ่ายไฟต้นทางเสมอ

การป้องกันSurgeจากฟ้าผ่าที่รางปลั๊กไฟจุดเดียว
ไม่น่าจะเพียงพอ จะต้องมีSurge Arrester
ป้องกันที่ตู้จ่ายไฟด้วย เพราะเราไม่รู้ว่าฟ้าจะผ่า
ใกล้หรือไกลจากบ้านของเรา ถ้าผ่าใกล้จะเกิดกระแส
เหนี่ยวนำในสายส่งไฟฟ้าเข้ามาในบ้านเราสูง
เราต้องมีSurge Arresterดักเพื่อระบายกระแส
ลงดินช่วงหนึ่งก่อนที่ตู้เมนจ่ายไฟ กระแสส่วนที่เล็ด
รอดมาก็ใช้MOVที่รางปลั๊กไฟระบายลงดินก็จะช่วยป้อง
กันไม่ให้อุปกรณ์ไฟฟ้าเสียหายได้

สรุปก็คือระบบสายดินเป็นสิ่งจำเป็นมากในระบบป้องกัน
ดังกล่าว และ ลองสำรวจดู ผมว่าเป็นไปไม่ได้
ที่อาคารยุคใหม่ๆ หรือ ย้อนหลังไปอาจถึง10ปี
จะไม่มีสายดิน เว้นเสียแต่อาคารที่สร้างเมื่อ15-20ปี
ย้อนหลังไป ในยุคที่การไฟฟ้าฯยังไม่ออกประกาศ
เป็นข้อบังคับตามกฎหมาย

อ๋อ พอจะเข้าใจแล้วครับ คือถึงจะไม่ได้เดินสายดินมาเป็นสายที่ 3 ต่างหาก แต่สาย N นี่ต้องต่อลงดินอยู่แล้ว ผมเข้าใจแบบนี้ถูกต้องไหมครับ
ขอบคุณที่ให้ความรู้ครับ

สาย N ปกติ การไฟฟ้าจะต่อลงดินที่เสาไฟฟ้าเป้นระยะๆ อยู่แล้วครับ

แต่ถ้าติดที่บ้านด้วยก็ยิ่งดี เพราะสาย L ปกติจะมี 3 เส้น L1 L2 L3 ทำให้

บางครั้งกระแสในสาย N มีค่ามากกว่าสาย L แต่ละเส้น มีปผลให้แรงดันตก หรือเกินได้

ไม่เห้นข้อมูลน้องที่เสียชีวิต อาจเป้นเพราะบ้านรุ่นเก่าไม่มีสายดิน หรือเป็นเพราะคุณภาพของชุดชาร์จเอง

ปล. พวก MOV พวก Arrester ต่างๆ ที่เราซื้อกัน มันป้องกันเฉพาะกรณี Indirect stroke ของฟ้าผ่า

หรือกรณีการ switching ในระบบแล้วเกิดแรงดันเกิน เท่านั้นครับ และเมื่อมันทำงานแล้ว

อายุมันจะสั้นลงไปเรื่อยๆ ครับ ดังนั้นถ้ามันพัง ก็ขอให้บอกไว้เลยว่าไม่ใช่มันไม่ดี

แต่มันทำหน้าที่จนตัวตายไปแล้วนั่นเอง......

คห.19 ปัญหาบ้านมีไฟรั่ว ทำให้Safety Cutตัดตลอด
เวลาบ้านชื้น จึงต้องตั้งไม่ผ่านวงจรป้องกันไฟรั่ว

ปกติหน้าฝนหรืออากาศชื้น หากฉนวนของสายไฟฟ้า
เริ่มเสื่อมสภาพ สายไฟฟ้าตรงจุดต่อสายเทปที่พันกาว
เหนียวหมดอายุ คลายตัวเปิดออกและสายไฟโดย
เฉพาะส่วนที่อยู่นอกบ้าน แช่ในน้ำฝน ก็จะเกิดไฟรั่ว
ลงดิน วิธีการตรวจเช็คหาจุดที่ไฟรั่ว ขอแนะนำดังนี้:
1.วงจรปลั๊กไฟ
ปกติสับSafety Cutขึ้น"ON"ไฟจะตัดมาอยู่
ตำแหน่ง"OFF"ลองไล่ทีละวงจร โดยไล่ถอด
ปลั๊กและสายไฟจากตัวสุดท้ายของวงจร เข้ามาหา
ตัวแรกสุดของวงจร ถอดทีละตัวและสับไฟไปเรื่อย
จนไฟไม่ตัด แสดงว่าจุดนั้นเป็นจุดที่มีไฟรั่ว
2.วงจรดวงโคมไฟ
จะเช็คยากหน่อย ต้องมีแบบที่ช่างไฟต่อพ่วงวงจร
แต่ละวงจรไว้จริง แล้วไล่ถอดเช็คแต่ละดวงโคม
เหมือนเช็ควงจรปลั๊กไฟ ที่ทำยากเพราะช่างไฟส่วน
ใหญ่จะไม่ทำแบบติดตั้งจริงเอาไว้และดวงโคมติดตั้ง
สูง ทำให้ถอดเช็คยาก

ส่วนวงจรแอร์ เครื่องทำน้ำอุ่น และปั๊มน้ำ ไม่น่า
ตรวจเช็คยาก ลองทำดูและหวังว่าข้อแนะนำข้างต้น
คงเป็นแนวทางที่ช่วยแก้ปัญหาได้

ขอบคุณครับ ไล่หมดอย่างที่ว่าน่าจะยาก สงสัยคงต้องทนใช้ไปแล้วเดินสายใหม่ทั้งบ้านน่าจะง่ายกว่า นี่ก็สิบกว่าปีแล้วน่าจะใกล้ได้เวลาเปลี่ยนครับ

เดินกราวด์ใหม่ไปเลยสะดวกกว่าครับ บ้านผมเป็นบ้านเก่า สมัยก่อนพ่อผมทำไว้เป็นปลั๊กธรรมดาสองขาแบบไม่ลงกราวด์ พอมาเล่นเครื่องเสียงบ้านเลยต้องเดินกราวด์ใหม่หมด จริงๆ เดินกราวด์มันไม่ได้ยากอะไรนะครับ แค่ไปหากราวด์รอด (แท่งทองแดง ยาวสักเมตรครึ่ง) มาตอกลงพื้นดินให้เกือบมิด ต่อสายไฟหน้าตัดสัก 2.5 mm จากขั้วกราวด์รอดมาเข้าที่ขั้วกราวด์ของปลั๊กไฟที่เราใช้ แค่นี้เอง ถ้ามันมีไฟรั่วมา มันจะได้เดรนลงกราวด์ไปครับ

ถ้านิวตรอนมันต่อลงกราวด์อยู่แล้วมันก็กลายเป็นซ้ำซ้อนไปสิครับ

อันนี้ก็ต้องเช็คจากเมนไฟก่อนละครับว่าตอนที่เขาลากเข้ามาเขาเดินสายมายังไง ^^

ขอเสริมให้ความกระจ่างคห.26
ในการต่อลงดินของระบบไฟฟ้ากำลัง แบ่งได้เป็น2ชนิดคือ
1.ต่อลงดินของระบบไฟฟ้า(System Grounding)
2.ต่อลงดินของอุปกรณ์ไฟฟ้า(Equipment
Grounding)
ชนิดที่1 คือ ต่อส่วนใดส่วนหนึ่งในระบบไฟฟ้า ที่มีกระแสไหล
ผ่านลงดิน ก็คือ สายนิวตรัล นั่นเอง
จุดประสงค์เพื่อจำกัดแรงดันเกิน(OverVoltage)
ในส่วนต่างๆของระบบไฟฟ้า ที่เกิดจากการเหนี่ยวนำ
จากฟ้าผ่าหรือไฟกระชาก(Surge)ในสายส่งไฟฟ้า
จากSwitching เพื่อควบคุมแรงดันไฟฟ้าในระบบ
ให้มีค่าคงที่ และเพื่อช่วยให้เบรกเกอร์ทำงานได้รวด
เร็วเมื่อเกิดการช๊อตลงดิน
ชนิดที่2.คือ ต่อส่วนที่เป็นโลหะที่เป็นตัวครอบของอุปกรณ์ไฟฟ้า
ซึ่งปกติไม่มีกระแสไฟฟ้าไหลผ่านลงดิน ก็คือสายดิน
จุดประสงค์เพื่อให้ส่วนโลหะนี้มีศักดาไฟฟ้าเท่ากับดิน
ทำให้ปลอดภัยจากไฟดูดเมี่อเกิดไฟรั่วจากสายมีไฟแตะ
โครงโลหะ เพื่อให้เบรกเกอร์ทำงานได้รวดเร็วเมื่อเกิด
ไฟช๊อตลงดิน และเพื่อเป็นทางให้กระแสไฟรั่วหรือ
กระแสไฟฟ้าสถิตย์ไหลลงดิน

สรุป คือ สายนิวตรัล เป็นสายของระบบไฟฟ้าที่ถูกต่อลงดิน
ตามวัตถุประสงค์ในข้อ1ข้างต้น ปกติจะไม่มีกระแสไฟใน
สาย ถ้าระบบไฟฟ้า3เฟสสมดุลย์(Balance) แต่จะ
มีไฟในสาย ถ้าระบบฯไม่สมดุลย์หรือมีฮาร์โมนิค รบกวนใน
ระบบฯหรือมีSurgeเข้ามาในระบบฯและ สายนิวตรัลเป็น
ทางเดินกลับของกระแสไฟให้ครบวงจร

ส่วนสายดิน ทำหน้าที่ตามวัตถุประสงค์ในข้อ2ข้างต้น
ปกติจะต้องไม่มีกระแสไฟฟ้าไหลผ่าน แต่จะมีกระแสไฟ
เมื่อเกิดไฟรั่วหรือไฟช๊อตลงดินหรือมี Surgeเท่านั้น

ดังนั้นสายนิวตรัล และ สายดิน จึงมีจุดประสงค์ในการใช้
งานต่างกัน แต่คนทั่วไปจะเข้าใจสับสนว่าทำหน้าที่เหมือน
กันหรือแทนกันได้

รายละเอียดเพิ่มเติมเรื่องการป้องกันไฟกระชาก(Surge
Protection)และการต่อลงดิน ผมแนะนำว่าลอง
ดูในเน็ตเว็บไซต์ของผู้ผลิตอุปกรณ์ของคนไทยยี่ห้อ
KumwellหรือStabilจะได้ข้อมูลเชิงเจาะลึกและเป็น
ประโยชน์ในการติดตั้งถูกต้องตามหลักวิชา รวมทั้งสามารถ
ตอบข้อสงสัยในประเด็นดังกล่าวมาทั้งหมดข้างต้นได้ชัดเจน