ก่อนโพสผมก็คิดอยู่นะครับว่าถ้าโพสลงไปแล้วจะมีกระทบถึงตัวสินค้ายังไงบ้าง แต่จากที่อ่านดูแล้ว ประเด็นที่ผมจะโพสมันก็คงเห็นรูปธรรมชัดเจนแล้วล่ะ มาวิเคราะห์หาสาเหตุและเรียนรู้กับมันไปน่าจะเป็นประโยชน์กับทุกฝ่ายมากกว่า
ตอนแรกผมก็ไม่ได้ตามดูหูฟังค่ายนี้หรอกนะครับ สมัย T1 T1E ที่ฮิตๆกันยังไม่ดูเลย แต่ช่วงนี้เห็น feed เด้งมาแบบอ่านแล้วน่าใจหาย แวะเจอเพื่อนๆในก๊วนหูฟังก็พูดถึงหูฟังตัวนี้เป็นเสียงเดียวกันว่า เบสหายไปไหนหมดผิดกับรุ่นก่อนที่เบสมาเต็มเป็นลูกฟังมันส์ ซึ่งทาง TTPOD เองก็ไม่น่าจะใจกล้าบ้าบิ่นแบบอัพราคาเท่าตัวแล้วจูนเสียงแบบ 180 องศาอะไรขนาดนั้น
ด้วยความคันที่ดูภาพ อ่าน post ดู parts ภายในหูแล้วยังไม่เห็นภาพสักเท่าไหร่ เลยสอยมารื้อดูเล่นสักตัวกับช่างนพพงษ์ดูเล่นเลย หลังจากที่ช่างได้ไล่วงจร crossover และวัดค่าคร่าวๆออกมากับดูพวกตำแหน่ง driver อะไรต่างๆแล้ว ผมพอจะคาดเดาถึงที่มาของเหตุการณ์ได้ดังนี้ครับ
1. ตอนที่เค้าออกแบบ crossover เค้าน่าจะทำกับตัว dummy คือเป็น mold ที่หล่อมาทดลองวาง driver แปะๆๆแล้วลองจูนฟังจนได้ค่าสรุปเสร็จก็ lock spec ไว้เรียบร้อย ตอนที่มีหูฟัง iem รุ่นทดลองในบ้านเราก็ทำแบบนี้ให้ลองเหมือนกัน
2. พอ crossover เสร็จก็ทำ mold ตัวจริงมาใส่ mold ตัวจริงที่ออกแบบเสร็จมาถึงปุ๊บก็จับ driver จริงๆยัดลงไป ซึ่งตำแหน่ง driver อาจจะไม่ได้ตรงกับตอนที่ทดลองเช่นระยะห่างของ driver ต่างจากตอนที่ออกแบบบ้าง ต้องวาง dynamic driver อยู่ห่างๆออกมาเพราะไม่มีที่บ้าง วัสดุของ body ซับเสียงต่างกันบ้าง เป็นต้น
3.เมื่อทำเป็นสินค้าจริงๆ ปัจจัยอื่นๆเช่นสายหูฟังอาจจะแตกต่างจากสายที่ใช้ในตอนทดลองตัด cross โทนเสียงเลยเปลี่ยน
นี่เป็นข้อสมมติฐานที่ผมคาดเดาเองหมดนะครับ ทางผู้ผลิตอาจจะไม่มีปัญหาอะไรเลยก็ได้ แต่จากที่พิจารณาในวงจร crossover แล้วก็มีส่วนที่อาจเกิดปัญหาได้ดังนี้
1. มุมยิงของ BA driver นั้นยิงตรงออกรูมาที่หูแต่มุมยิงของ dynamic driver นั้นยิงลง mold ตรงๆแล้วสะท้อนออกมาผ่านรูหูอีกที อาจเกิดปัญหาเสียงไม่กลืนกันได้
2. เนื่องจากวาง dynamic driver ไว้ข้างใน ทำให้ระยะห่างของเสียงเบสนั้นไกลกว่าซึ้งก่อให้เกิดปัญหาเสียงเบสดังเบากว่า
3. เนื่องจากในวงจรดูแล้วไม่มี L เป็นตัวหน่วงอะไรเลย การที่ driver เสียงต่ำอยู่ข้างหลังจะทำให้ phase ของเสียงกลางแหลมนั้นมาถึงเร็วกว่า อาจเกิดปัญหาเสียงเบสมาช้าและกลับ phase ได้
เนื่องจากเราไม่เคยฟังว่าที่เค้าตัดครอสออกมาตอนทดลองนั้นเป็นอย่างไร เค้าตั้งใจให้เสียงเป็นแบบนี้จริงหรือเปล่า ผมจึงสรุปปัญหาในแง่ sound engineer จากสิ่งที่ผมเห็นเท่านั้นนะครับ และวิธีที่จะพอแก้ไขในทางทฤษฎีได้ก็มีดังนี้ครับ
1. ปรับตำแหน่ง driver ใหม่ให้เสียงมาถึงหูพร้อมกัน เป็นวิธีที่ควรใช้ในกรณีที่มั่นใจว่า crossover นั้นออกมาโดยให้ driver ทำงานได้สมบูรณ์ตามอุดมคติ ไม่มีการแก้ไขวงจรเพื่อแก้ปัญหาเฉพาะหน้าแต่อย่างใดเลย แต่จากที่ดูหู T2 นั้นไม่มีที่ขยัยดอกไปมา อย่างเก่งก็โละกาวออกอาจจะปรับมุม dynamic driver นิดนึงแต่ไม่ไดช่วยเรื่องระยะที่เกิดปัญหา phase delay แต่อย่างใด
2. เพิ่ม L ลงไปเพื่อหน่วงสัญญาณของ BA drivers เพื่อแก้ปัญหา phase delay แต่วิธีนี้จะหน่วงสัญญาณให้อมขึ้น จากประสบการณ์ที่เคยทดลองความเป็น high fidelity จะลดลงไปเมื่อหน่วงสัญญาณไว้ แถมในหูฟัง T2 ก็ไม่มีที่อีกเหมือนเดิม ตอนทดลองได้นำ L กระเปาะมาลองต่อคร่อมเล่นๆดูปรากฎว่าแตกหมด
3. ปรับ load impedance ของ dynamic driver ให้ไวขึ้น ทำแล้วน่าจะแก้ปัญหาเบสที่เบาบางได้ดีขึ้น แต่ถ้ามีปัญหาเรื่อง phase delay ความถี่ทับซ้อนอะไรขึ้นมาก็จะชัดเจนขึ้น
คิดว่าน่าจะช่วยเป็นข้อมูลอ้างอิงให้นัก DIY ได้นำไปปรับใช้โมหู T2 ของท่านให้ทำงานได้อย่างใจมากยิ่งขึ้นนะครับ วันนี้ผมลองซื้อมาโมเล่นดูแล้วก็เล่นเกม Crusaders Quest ได้มันขึ้นเยอะครับ