ทำไมต้องทำให้โอห์มของหูฟังกับโอห์มของแอมป์เท่ากัน เห็นหลายท่านมีข้อสงสัย ผมก็ขออาสาอธิบายแบบสั้นๆพอได้ใจความนะครับ ส่วนท่านใดจะช่วยเพิ่มเติมก็ขอขอบพระคุณล่วงหน้าครับ
ในทางวงจรไฟฟ้า การที่โอห์มของหูฟังกับโอห์มของแอมป์เท่ากัน ก็คือปรากฏการณ์ที่เรียกว่า Maximum Power Transfer แปลตรงตัวเลยนะครับ นั่นคือเราจะสามารถส่งพลังงานไปยังหูฟังได้มากที่สุด ปกติแล้วชุด power supply จะสร้างพลังงานไฟฟ้าจ่ายเข้ามาให้กับแอมป์ แล้วแอมป์จะมีหน้าที่ขยายสัญญาณจากเครื่องเสียงให้มีกำลังส่งที่แรงขึ้น (ในทางเทคนิคแอมป์จะใช้คุณสมบัติการนำกระแสของทรานซิสเตอร์ ก็อปปี้สัญญาณจากเครื่องเสียง แล้วขยายขนาดให้มีกำลัง Watt ที่มากขึ้น) หลังจากขยายสัญญาณแล้ว พลังงานไฟฟ้าส่วนหนึ่งจะถูกส่งไปยังหูฟัง ขณะที่พลังงานไฟฟ้าส่วนที่เหลือจะตกค้างอยู่ที่แอมป์และกลายเป็นความร้อน นั่นคือสาเหตุที่แอมป์ต้องมีชุด heat sink เพื่อระบายความร้อน ไม่ให้แอมป์มีความร้อนสะสมในตัวมากขึ้นเรื่อยๆจนพัง
ที่จุด Maximum Power Transfer พลังงานที่ส่งไปถึงหูฟัง จะเท่ากับพลังงานความร้อนที่เกิดกับแอมป์ และถ้าโอห์มของทั้งหูฟังและแอมป์ไม่เท่ากัน จะทำให้พลังงานที่ส่งไปถึงหูฟังมีค่าน้อยกว่าพลังงานความร้อนที่แอมป์ ยกตัวอย่างเช่น ถ้าเราสร้างพลังงานขึ้นมา 10 Watt ที่จุด Maximum Power Transfer พลังงานที่ส่งไปที่หูฟังได้คือ 5 Watt และกลายเป็นพลังงานความร้อนที่แอมป์ไป 5 Watt แต่ถ้าโอห์มไม่เท่ากัน ก็จะส่งพลังงานไปถึงหูฟังได้ไม่ถึง 5 Watt อาจจะแค่ 3 Watt และตกค้างที่แอมป์ไป 7 Watt เรียกว่าถ้าค่าโอห์มต่างกันมาก ค่าพลังงานที่หูฟังกับแอมป์ก็จะต่างกันมากเช่นกัน ทีนี้ถ้าเราอยากได้พลังงานที่หูฟัง 5 Watt เราก็ต้องสร้างพลังงานที่มากกว่า 10 Watt สมมุติว่า 14 Watt ก็แปลว่าพลังงานที่แอมป์จะเป็น 9 Watt เป็นต้น ซึ่งจะทำให้แอมป์ร้อนมากกว่าที่ควรจะเป็น สะสมนานๆเข้าก็ไม่เป็นผลดีกับอุปกรณ์อิเลคทรอนิคส์เหล่านี้แน่นอน
ส่วนการเอาหูฟังหรือลำโพงไปต่อกับแอมป์ที่มีกำลังขับสูงๆ ถ้าเราเร่งเสียงดังๆ ก็อาจทำให้หูฟังหรือลำโพงพังได้ เพราะกระแสไฟมากเกินไป เช่นขดลวดหูฟังขาด หรือลำโพงแตก มีแค่นี้ละครับ
สำหรับผู้สนใจจะอ่านเพิ่มเติม ลองถามหาอากู๋นะครับ “Maximum Power Transfer” แล้วอากู๋จะพาไปหารายละเอียดเพิ่ม